၀ိပႆနာဆိုသည္မွာ

 ၀ိ သည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးအစားစား။ ပႆနာသည္ ရႈမွတ္ျခင္း။

အမ်ိဳးမ်ိဳးအစားစားရႈမွတ္ျခင္းသည္ ၀ိပႆနာမည္တယ္။

ခႏၶာမွာေပၚလာတဲ့ အျဖစ္ သေဘာ အပ်က္သေဘာေတြ

အမ်ိဳးမ်ိဳး  ျဖစ္ျပ  ပ်က္ျပတာကို မလြတ္တမ္းေစာင့္ၾကည့္

အကဲခတ္ ရႈမွတ္ျခင္းသည္ ၀ိပႆနာအလုပ္လုပ္ျခင္းပဲျဖစ္တယ္။

ခႏၶာမွာ လႈပ္ခနဲ တစ္ခ်က္ေပၚလိုက္တဲ့အခါ  ေပၚမွန္းသိလိုက္ျပီး

ဆက္လႈပ္ေသးလား လႈပ္တာေလး ရပ္သြားျပီလားလို႕ စစ္ေဆး

ၾကည့္လိုက္ပါ။

လႈပ္တာေလး ရပ္သြားတယ္ဆိုရင္ရပ္သြားျပီလို႕သိလိုက္ပါ။

လႈပ္မွန္းသိျပီး လႈပ္တာေလး ရပ္သြားတာသိလိုက္ျခင္းဟာ

မဂ္ဥာဏ္ေပၚတာပါ။ လႈပ္တာကိုေတာ့ သိတယ္။ ရပ္တာကိုေတာ့

မစစ္ေဆးမိလို႕မသိလိုက္ဘူးဆိုရင္ သမထ။ လႈပ္တာကိုလည္းသိတယ္

လႈပ္တာေလးရပ္သြားတာကိုလည္း စစ္ေဆးမိတယ္ဆိုရင္ေတာ့

၀ိပႆနာ။

မိမိကိုယ္ခႏၶာမွာ လႈပ္တဲ့သေဘာေလးေပၚလာတယ္။ ၀ါေယာဓါတ္လို႕

ေခၚတဲ့ ေလ ဆိုတဲ့ ရုပ္သေဘာေလး လႈပ္ရွားျခင္းပါ။ အဲ့ဒီ ေလ ဆိုတဲ့

ရုပ္သေဘာေလးတြန္းထိုးလိုက္တဲ့အရွိန္ေၾကာင့္ လႈပ္ရွားသြားတဲ့သေဘာ

ေလးကို မိမိကိုယ္တိုင္သိလိုက္တာ။ သိတယ္ဆိုတာ သတိရွိလို႕သိတာ။

လႈပ္သြားတာကို လႈပ္သြားတဲ့သေဘာေလးပါလားလို႕ သိလိုက္ျခင္းသည္

သမၼာဒိ႒ိ မည္တယ္။ဆက္ျပီးလႈပ္ေသးလား မလႈပ္ေတာ့ဘူးလားလို႕

စစ္ေဆးဖို႕ေစာင့္ၾကည့္ျခင္းသည္ ေကာင္းေသာၾကံစည္ျခင္းျဖစ္လို႕

သမၼာသကၤပၸမည္တယ္။လႈပ္သြားတဲ့သေဘာေလး ရွိေသးလား ရပ္သြား

ျပီလားလို႕ဂရုစိုက္စစ္ေဆးျခင္းသည္ ၀ီရိယစိုက္ထုတ္ျခင္းျဖစ္လို႕

သမၼာ၀ါယာမ မည္တယ္။ ဒီလိုလႈပ္သြားတဲ့သေဘာေလး ရပ္သြားတဲ့

သေဘားေလးေတြကို ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးနိုင္ျခင္းသည္ သတိရွိလို႕။

ေကာင္းေသာသတိ  သမၼာ သတိမည္တယ္။ ခုလိုမိမိခႏၶာက လႈပ္သြား

တဲ့ သေဘာေလးကို အာရံုတပါး စိတ္မသြားပဲ ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆး

နိုင္တဲ့အတြက္ ကိေလသာ ၀င္လာျခင္းမရွိပဲ ေကာင္းေသာအယူအဆ

ေကာင္းေသာၾကံစည္ျခင္း ေကာင္းေသာ အားစိုက္ထုတ္ျခင္း ေကာင္းေသာ

သတိ ရွိေနျခင္းဟာ စိတ္တည္ၾကည္ျခင္းပဲျဖစ္တယ္။ စိတ္တည္ၾကည္

ျခင္းသမာဓိ  ေကာင္းေသာသမာဓိျဖစ္လို႕  သမၼာသမာဓိမည္တယ္။

အခုလိုမဂၢင္ငါးပါးျပည့္စံုျပီး ရႈမွတ္ဆင္ျခင္းေနျခင္းသည္ မဂ္ရေနျခင္းပဲ

ျဖစ္တယ္။ ဒါကို ပဥၥဂၤ ိက မဂ္လို႕ေခၚပါတယ္။ ပဥၥ=ငါးပါး ။ အဂၤ ိက= အဂၤ ါ။

ငါးပါးေသာအဂၤ ါ ႏွင့္ျပည့္စံုေနေသာ မဂ္။  ဒီ မဂၢင္ငါးပါးနဲ႕ျပည့္စံုေနျခင္းသည္

၀ိပႆနာ အားထုတ္ျခင္းျဖစ္တယ္။ မဂ္ဥာဏ္ေပၚေနျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

မိမိရဲ႕ ခႏၶာမွာ လႈပ္ခနဲ ျဖစ္သြားတာဟာ ၀ါေယာဓါတ္ရဲ႕ တြန္းထိုးျခင္း

ေၾကာင့္ ျဖစ္သြားတာ။ ၀ါေယာဆိုတာ ရုပ္သေဘာေလး ။ ထင္ရွားမႈရွိတယ္။

လႈပ္ရွားတဲ့သေဘာ တြန္းတိုက္တဲ့သေဘာေလးေတြထင္ရွားတယ္။

အဲ့ဒီလိုထင္ရွားမႈရွိလို႕ ကာယလို႕ ေခၚတာ။ လႈပ္ခနဲ ျဖစ္သြားတဲ့သေဘာ

ေလးကို အျဖစ္သေဘာ အပ်က္သေဘာကို ရႈမွတ္လိုက္ျခင္းဟာ

ကာယာနုပႆနာသတိပ႒ာန္နဲ႕ ရႈမွတ္လိုက္ျခင္းျဖစ္တယ္။

ထင္ရွားတဲ့ရုပ္သေဘာေလးကို အနုစိပ္ျပီး အျဖစ္ရဲ႕သေဘာေလး

အပ်က္ရဲ႕ သေဘာေလးလို႕ အေၾကာင္းတရားအမ်ိဳးမ်ိဳးကို

သတိနဲ႕ ေစာင့္ေၾကာင့္ရႈမွတ္ျခင္းေၾကာင့္ ကာယာနုပႆနာ

သတိပ႒ာန္လို႕ ေခၚပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ရုပ္သေဘာေလးသည္

ကာယျဖစ္ပါတယ္။ အနု ဆိုတာ အစိပ္စိပ္အပိုင္းပိုင္းလို႕ဆိုပါတယ္။

ပႆနာသည္ ရႈမွတ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ သတိဆိုတာ ေအာင့္ေမ့ျခင္း

ကိုေခၚပါတယ္။ ပ သည္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ။  ႒ါနသည္ အေၾကာင္းတရား။

ထင္ရွားတဲ့ရုပ္ရဲ႕သေဘာေလးကို အနုစိပ္ျပီး အေၾကာင္းတရား

အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ျခင္းကို ေအာင့္ေမ့ဆင္ျခင္ရႈမွတ္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

ခႏၶာမွာ လႈပ္ခနဲျဖစ္သြားတဲ့သေဘာေလးကိုရႈမွတ္ျခင္းပဲျဖစ္ေစ။

၀င္ေလ ထြက္ေလတို႕ရဲ႕ႏွာသီးဖ်ားတြန္းတိုက္မႈ ရုပ္သေဘာေလးကို

ရႈမွတ္ျခင္းပဲ ျဖစ္ေစ အၾကိမ္ၾကိမ္အခါခါရႈမွတ္ျခင္းအားျဖင့္

သမာဓိတည္ၾကည္လို႕လာပါတယ္။ သမာဓိတည္ၾကည္လာတဲ့အခါ

အလုပ္စဥ္ကလည္းမွန္ေနတယ္။ ကိေလသာလည္း ၾကားမခိုဘူးဆိုရင္

ဥာဏ္စဥ္ေတြဟာ တဆင့္ထက္တဆင့္ ျမင့္တက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။

ရုပ္ရဲ႕သေဘာေလးကိုရႈမွတ္မႈမွာ ရုပ္သေဘာလို႕သိတာသည္

စိတ္က သိတာျဖစ္ပါတယ္။ သိတဲ့စိတ္ကေလးသည္လည္း သိျပီး

ခဏမွာပ်က္ပါတယ္။ သိျပီးခဏမွာပ်က္သြားတဲ့ စိတ္ရဲ႕ သေဘာ

ေလးကိုရႈမွတ္လိုက္ရင္ စိတၱာနုပႆနာျဖစ္ပါတယ္။

၀ိပႆနာရႈမွတ္သူဟာ သတိ သမာဓိေတြ အားေကာင္းျပီး

ေသာမနႆေ၀ဒနာျဖစ္လာပါတယ္။ ေသာမနႆေ၀ဒနာကို

ေ၀ဒနာေလးပါလားလို႕ သိေပးျခင္း ေ၀ဒနာေလး ျဖစ္ျပီး ပ်က္သြား

ပါလားလို႕ သိေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ေ၀ဒနာနုပႆနာ သတိပ႒ာန္

ျဖစ္ပါတယ္။ ရုပ္ဓမၼပဲျဖစ္ျဖစ္ နာမ္ဓမၼပဲျဖစ္ျဖစ္ ေပၚလာသမွ် ဓမၼ

ေလးမ်ားကို ကိေလသာ ၾကားမခုိေစပဲ ရႈမွတ္မႈျပဳေနျခင္းဟာ

ဓမၼာနုပႆနာ သတိပ႒ာန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ရႈမွတ္မႈ ဆင္ျခင္မႈ

ျပဳလိုက္တဲ့အခါတိုင္း ရုပ္သေဘာေလးလည္းပါတယ္.။

ရုပ္သေဘာေလးကိုသိတဲ့ သိ ၀ိဥာဏ္ ဆိုတဲ့ စိတ္သေဘာေလး

လည္းပါတယ္။ရႈမွတ္မႈမွာ ရႈမွတ္ရင္း ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ

ျဖစ္လာမယ္။ မႏွစ္သက္တဲ့အာရံုေတြအေပၚမွာ ေဒါမနႆ

ေ၀ဒနာျဖစ္လာမယ္။ ႏွစ္သက္ျခင္း မႏွစ္သက္ျခင္း ၀မ္းသာ

၀မ္းနည္းမရွိတဲ့ ဥေပကၡာ  ေ၀ဒနာ စသည္ျဖင့္လည္း ျဖစ္

လာမယ္။ကိုယ့္ခႏၶာမွာ ထိုင္တာၾကာလို႕ နာမႈက်င္မႈထံုက်ဥ္ကိုက္ခဲမႈ 

စတဲ့ ခံသာတဲ့ သေဘာ မခံသာတဲ့ သေဘာ ေ၀ဒနာေတြျဖစ္ေပၚလာေတာ့

ေ၀ဒနာ အျဖစ္ကိုလည္းသိ အပ်က္ကိုလည္းသိလိုက္တဲ့အခါ

ကာယနုပႆနာကေန ေ၀ဒနာနုပႆနာျဖစ္သြားတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ကာယာနုပႆနာသတိပ႒ာန္နဲ႕ ရႈမွတ္တယ္

ဆုိေသာ္လည္းပဲ စိတ္ပါတယ္ ေ၀ဒနာပါတယ္ ဓမၼာနုပႆနာ

ပါတယ္။ သတိပ႒ာန္ေလးပါးလံုး ပါသြားတယ္။  ရႈမွတ္တဲ့

ေယာဂီကေတာ့ မိမိ ဥာဏ္မွာ ေပၚတဲ့ ထင္ရွားရာကိုပဲ အဓိကထား

ရႈမွတ္ဆင္ျခင္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။စိတ္ေပၚေပၚ ေ၀ဒနာေပၚေပၚ

မိမိက မူလကမၼ႒ာန္းအာရံုမွာပဲ ရႈမွတ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္း

ေပၚလာတဲ့ဓမၼေလးေတြကို ဥေပကၡာျပဳျပီး ဆက္လက္ရႈမွတ္

သြားလို႕ရပါတယ္။

ဘယ္လိုပဲ ရႈမွတ္သည္ျဖစ္ေစ ေပၚလာသမွ် ဓမၼေလးေတြသည္

ျဖစ္ျပီး ပ်က္တယ္။ အျဖစ္သေဘာေလးကိုလည္းသိ။ အပ်က္

သေဘာေလးကိုသိ။ ၀ီရိယစိုက္ျပီး အျဖစ္သေဘာ အပ်က္သေဘာ

မွန္သမွ် သတိနဲ႕ လိုက္သိေနျခင္းအားျဖင့္ ငါလို႕ ယူဆတဲ့ သကၠာယ

ဒိ႒ိ ေသပါတယ္။အပ်က္သေဘာကိုသိတဲ့အတြက္ ခိုင္တယ္ျမဲတယ္လို႕

ယူဆတဲ့ သႆတ ဒိ႒ိေသပါတယ္။ အျဖစ္သေဘာကိုသိျခင္းအားျဖင့္

ေသရင္ျပတ္တယ္လို႕ ယူဆတဲ့ ဥေစၦဒ ဒိ႒ိေသပါတယ္။

ျဖစ္ျပီးရင္ ပ်က္တယ္။ ပ်က္ျပီးရင္ အစားထိုးတယ္ဆိုတာ သိသျဖင့္လည္း

သံသယ ၀ိစိကိစ ၦာေသပါတယ္။

ျဖစ္ပ်က္ေလး တစ္ခ်က္ျမင္လိုက္ရင္ မဂ္တခါရပါတယ္။ ဒီမဂ္က 

ပြားရမယ့္ မဂ္ပါ။ ျဖစ္ပ်က္ သုညျဖစ္တဲ့အထိ ျဖစ္ပ်က္ေတြ ဆံုးသြားတဲ့အထိ

ျဖစ္ပ်က္ေတြ ခ်ဳပ္သြားတဲ့အထိ ကာယပႆဒၶိ စိတၱပႆဒၶိ

ကိေလသာ ပႆဒၶိ ျဖစ္သြားေအာင္ထိ ပြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။

 ျဖစ္ပ်က္ သုညျဖစ္ရင္ နိဗၺာန္ျမင္ပါတယ္။

မဂၢင္ေဖါင္ကိုစီးျပီး နိဗၺာန္ ေသာင္ကမ္း ဆိုက္ေရာက္နိုင္ၾကပါေစ။

*****တတိယေျမာက္သမီးေတာ္*****